Sigara içimi, önlenebilir ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer almaktadır.Günümüzde, yüz milyonlarca insan, başta kendi sağlıkları olmak üzere, aileleri, çocukları ve iş arkadaşlarının da sağlıklarını etkileyerek, sigara içmeye devam etmektedir. Sigaranın özellikle astım hastaları üzerindeki etkilerinden en önemlisi hastalığın tedavisi ve kontrolünü belirgin olarak zorlaştırmasıdır.
Astım, solunum yollarında aşırı duyarlılık ve bronşlarda daralmayla beraber giden, sonuçta nefes almayı güçleştiren bir hastalıktır. Hastalığın ortaya çıkışında, genetik yatkınlıkla beraber çevresel faktörler de önemli rol oynamaktadır. Bu çevresel faktörlerin arasında sigara içimi ve sigara dumanına maruziyet önemli yer tutmaktadır.
Sigara dumanı, astımda önemli bir tetikleyici faktördür. Özellikle çocuklarda bu etkisi belirgindir. Ebeveynlerin sigara içimi, astımlı çocukların hastalığının kontrolünü zorlaştırmakta, verilen tedavinin de etkisini azaltmaktadır.
Sigara içen bir gebede, çocuğun sigaranın zararlı etkilerine maruziyeti, anne karnında başlar. Düşük doğum ağırlığı, erken doğum riskini arttırma gibi diğer problemlerin yanında, astımla ilgili de bir çok zararlı etki bebeğe yansır. Anne karnında henüz gelişmekte olan bebek, sigaranın kötü etkilerine karşı daha duyarlıdır. Sigaranın özellikle gelişmekte olan solunum yolları üzerine etkisiyle, astım ve alerjik hastalık riski artar. Gebelikte içilen sigaranın, bebeğin solunum fonksiyonlarına olan kötü etkisi yenidoğan döneminde belirgin olmakla beraber, geç çocukluk dönemine kadar bu etki sürebilir. Ebeveynleri sigara içen çocuklarda ise solunum yolları enfeksiyonları ve astım oranları anlamlı olarak daha yüksektir.
Sigara içen astımlılarla, sigara içmeyenler karşılaştırıldığında, ölüm riski, hastaneye yatış ve solunum fonksiyonlarındaki düşüşlerde artış saptanmıştır. Özellikle tedavinin temellerinden biri olan, steroid tedavisine olan yanıtlarda, sigara içen astımlılarda düşme gözlenmiştir.
Sigaranın akciğer üzerindeki etkileri de astım kontrolünü güçleştirmektedir. Bronş içinde yer alan ve silia denilen mikroskopik tüycükler hareketleriyle, akciğerdeki irritan maddelerin dışarı atılmasını sağlamaktadır. Sigara dumanı bu tüycüklere zarar verir ve hareketlerini engeller. Ayrıca sigara dumanı, küçük hava yolları denilen, en uç hava yollarında hasara yol açar. Zaten irritanlara karşı hassas olan astımlı bir hastanın ciğeri, sigara sayesinde zararlara daha da açık hale gelir ve bunun sonucunda daha sık ataklar, hastaneye yatışta artış ve daha sık akciğer enfeksiyonları gözlenir.
Sigara içen astım hastaları, sigarayı mutlaka bırakmalıdır. Ailede astımlı bir çocuk varsa, odasında ve ev içinde sigara içimine izin verilmemelidir. Sadece sigara değil, nargile, puro, pipo gibi tütün dumanlarının solunmaları da benzer etki yapacaktır ve hiçbiri masum değildir. Sigarayı bırakmak kadar, sigara dumanına maruziyeti sonlandırmak da önemlidir. Ülkemizde, sigara içimi kapalı alanlarda yasaktır ve bu konuda kuralların uygulanmasında hassasiyet göstermek gereklidir. Sigarayı bırakmak konusunda da doktorunuz size yardımcı olacaktır.
Bunları Biliyor Musunuz ?
- Dünya Sağlık Örgütü ( DSÖ ) tahminlerine göre 2050 yılında 2 milyar sigara içen ve yıllık 10 milyon sigaraya bağlı ölüm olacaktır.
- Sigaranın başarılı şekilde bırakılmasıyla hayatınız ortalama 7 yıl uzayacaktır.
- Astım hastalarının yaklaşık % 25’i sigara içicisidir.
- Sigarayı bırakmak isteyenlerin sadece % 5’i bu konuda bir sağlık çalışanına başvurmaktadır.
