Solunum yollarından köken alan kötü huylu tümörlerdir. Erkeklerde kadınlardan daha sık görülür ve her iki cinste en sık ölüme neden olan kanser tipidir. Günümüzde kalp ve damar hastalıklarından sonra en sık ölüm nedenidir.
Akciğer Kanseri
sSolunum yollarından köken alan kötü huylu tümörlerdir. Erkeklerde kadınlardan daha sık görülür ve her iki cinste en sık ölüme neden olan kanser tipidir. Günümüzde kalp ve damar hastalıklarından sonra en sık ölüm nedenidir.
Akciğer kanserinin nedenleri, Risk faktörleri nelerdir?
-Sigara kullanımı
Akciğer kanserlerinin en önemli özelliklerinden biri sigara ile olan ilişkisinden dolayı önlenebilir tek önemli kanser türü olmasıdır. Akciğer kanseri doğrudan sigara içilmesi ile ilişkilidir. Sigara dumanında 3000 farklı kimyasal madde ve 40’dan fazla karsinojen vardır. Risk sigara içme süresi, toplam içilen sigara, başlama yaşı ve içilen sigaranın tipine göre değişir.
-Pasif sigara maruziyeti
Aktif içicilerle aynı riski taşımaktadır. Eşleri sigara içen kadınlarda akciğer kanseri olma riski diğer kadınlara göre 1.2-2 kat daha fazladır. Benzer risk çocuklar içinde geçerlidir.
-Asbeste maruz kalma
-Radon gazına maruz kalma
-Hava kirliliği
-Diyet
-Diyetin sebzeden ve meyveden fakir fakat yağdan ve alkolden zengin olması.
-Akciğer Hastalıkları
-Genetik faktörler
-Diğer kimyasal ajanlara maruz kalma
Arsenik, vinil klorid, nikel, klormetileter ve hardal gazı
Akciğer kanserinin gelişmesinde rol oynayan en önemli faktör tütün kullanımıdır.Buna ilaveten asbest maruziyeti ve hava kirliliği de unutulmamalıdır. Ailede akciğer kanseri olması akciğer kanserine yakalanma riskini arttırmaktadır.
Akciğer kanserinin belirtileri
-Öksürüğün yoğun ve inatçı olması
-Göğüs, omuz ve sırt ağrısı
-Balgamda kan bulunması
-Ses kısıklığı
-Nefes darlığı
-Nedeni ortaya konamayan ateş
-Tekrarlayan pnömoni ve bronşit atakları
-Halsizlik
-İştah kaybı
-Baş ve kemik ağrıları
-Açıklanamayan kilo kaybı
Akciğer kanserinde önemli olan erken tanıdır. Erken tanı hastanın yaşam şansını artırır. Günümüzde gelişmiş ülkelerde akciğer kanseri tanısı konan hastaların 5 yıllık yaşam şansı ortalama % 15-18 dir. Akciğer kanseri erken yakalandıkça bu oran yükselecektir. Akciğer kanseri tanısı erken evrede (evre I ) konulduğunda 5 yıllık yaşam şansı % 80-85 lere çıkmaktadır.
Akciğer kanserinin ileri evrelere gelmeden erken teşhis edilmesi için direk akciğer filmleri, balgamda tümör hücrelerinin aranması ve yüksek riskli insanlarda bronkoskopi denilen ucu ışıklı fiberoptik bir boruyla solunum yollarının incelenmesi gibi yöntemler kullanılır.
Ülkemizde resmi rakamlara göre her yıl 20,000-25,000 yeni akciğer kanseri hastası ortaya çıkmakta ve bu rakamın 30,000-40,000 kadar ulaşabileceği düşünülmektedir.
Hastalık oldukça ileri aşamalara gelene kadar önemli şikayete yol açmayabilir. Bu sinsi karakter, akciğer kanserini bu kadar tehlikeli yapan en önemli faktördür. Akciğer kanserinin belirti ve bulguları: Devamlı ve zamanla daha kötüye giden bir öksürük, Balgamda kan gelmesi, nefes darlığı, göğüs ağrısı, Sık sık zatürre veya bronşit olması ve geçmemesi, Hırıltılı solunum, İştahsızlık ve kilo kaybı olarak sayılabilir.
Akciğer kanserinin erken tanısı için merkezimizde modern tetkik imkanları bulunmaktadır. Multidedektör CT ile akciğer tarama testi diğer cihazlarla yapılandan çok daha ayrıntılı bir şekilde ve çok daha az radyasyon dozu ile gerçekleştirilmektedir. Kanser riski taşıyan nodüller daha küçük boyutlarda saptanarak gerekli cerrahi tedaviye olanak sağlanmaktadır. Hastalara tanı konulduktan sonra en uygun tedavi şeması uygulanmaktadır.
Akciğer kanserinin üç temel tedavi şekli bulunmaktadır.
Cerrahi: Erken evrede hastalıksız yaşam sağlayabilen tedavi şekli.
Radyoterapi: Bazen cerrahi öncesinde de kullanılabilen ve özel X ışınları ile tümör hücrelerinin yok edilmesidir.
Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldüren ilaçların kullanılması ile yapılan tedavi
Akciğer kanseri nasıl önlenebilir?
Hastaların %90’ında akciğer kanserine sigara sebep olmaktadır. Bu nedenle basit ama en önemli basamak sigara kullanmamak veya içiyorsanız hemen bırakmaktır. Sigara içilen kapalı ortamlardan kaçının. Hiç sigara içmediği halde akciğer kanseri olmuş hastaların üçte birinin pasif içiçi olduğu bilinmektedir. İşiniz gereği kimyasal maddeler ve gazlarla çalışmanız gerekiyorsa düzenli aralıklarla akciğer filminizi çektirmeyi ihmal etmeyin.
