İnfluenza her türünde aslında ciddiye alınması gereken bir hastalıktır. Sadece domuz gribi değil, her türden grip, bazen ölümcül seyredebilir. Domuz gribine yakalandığında, kendini oldukça kötü hissedenlerde 3 / 1000 , genel anlamda ise 1 / 10.000 vakada ölümle sonuçlanabilir.
Grip ve domuz gribi ne demektir?
Grip,influenza virüsleri tarafından solunum yollarının (Burun, boğaz, akciğerler) enfeksiyonu ile karekterize bir hastalıktır. Soğuk algınlığı gibi diğer solunum yolu virüslerinin aksine grip ciddi bir hastalıktır ve birçok kişide hayatı tehdit eden komplikasyonlara neden olur. Domuz gribi, A tipi influenza viruslarının neden olduğu ve sadece domuzların bir solunum yolu hastalığı olarak kabul edilmesine rağmen, nadiren insanlara da bulaştığı tespit edilmiştir.
İnfluenza virusunun yapısı ve özellikleri nelerdir?
Grip hastalığına neden olen İnfluenza virusu Orthomyxoviridae ailesinden bir RNA virusudur. İnfluenza virusu’nun A, B, C olmak üzere 3 tipi vardır. A ve B tipi geniş çaplı salgınlara neden olur, C ise seyrek görülür. A tipi virusların yüzeyinde Hemaglutinin (H) ve Nöraminidaz (N) isminde glikoprotein yapıda iki yüzey antijeni vardır. Bugüne kadar İnfluenza A virüsünde 18 adet hemaglutinin (H1-H18) ve 9 nöraminidaz (N1-N9) subtipi tespit edilmiştir.
İnfluenza virusu nasıl bulaşır ve hastalık yapar ?
İnfluenza, hasta olan kişilerin öksürük, hapşırma veya konuşması sırasında ağzından ortama yayılan damlacıklar sağlam kişilerin ağız veya burnundan solunmasıyla bulaşır. Öksürme ve aksırma ile 1,5-2 metre mesafedeki kişilere bulaşmaktadır. Ayrıca daha az sıklıkla bu partiküllerin bulaştığı yerlere el teması sonucu ağız ve buruna dokunmakla da bulaşmaktadır. Virus, yüzeylerde 2 saate yakın canlı kalabilmektedir. Bu nedenle masa, kapı kolu, klavye, telefon ahizesi gibi, virusle kirlenmiş yüzeylere dokunmakla veya hapşıran kişiyle tokalaşma sonrasında, ellerinin ağza ve buruna dokundurulması sonucu da bulaşma olabilir. Bu nedenle ellerin sabun ve su ile yıkanması önemlidir.
Bulaştırıcılık ne kadar sürer?
Hastalık belirtileri başlamadan önceki 1 gün ve hastalık süresince (yaklaşık 7 gün) hastalığı bulaştırabilir. Çocuklarda hastalık bazen uzun sürebileceğinden bulaştırıcılık 10 güne kadar uzayabilir.
Grip nasıl seyreder? Öldürücü müdür?
Sağlıklı bireylerde çoğu zaman hafif geçer; 1 hafta içerisinde iyileşme gözlenir. Ancak, vücut direnci zayıf durumda olan, kronik hastalığı olanlar, kalp-akciğer hastalığı olanlar, yaşlılar, şeker hastaları, vb. olanlarda pnömoni (zatürre), menengoensefalit (beyin iltihabı), miyokardit (kalp kası iltihabı) gibi ciddi istenmeyen hastalık tabloları- komplikasyonla seyredip ölüm görülebilir.
İnfluenza ve soğuk algınlığının farkları:
İnfluenza’dan korunmak için ne yapmak gerekir?
Aşı erişkinlere tek doz olarak, her yıl influenza mevsimi başlamadan önce sonbahar aylarında (Ekim-Kasım) uygulanır.Aşının tek yapılmaması gereken durum gerçek yumurta alerjisidir. Aşı, gebeliğin her döneminde uygulanabilir. Aşı 6-35 ay çocuklarda, > 3 yaş çocuk ve erişkinlere, ilk defa aşı yapılacak olan 9 yaş altındaki çocuklarda aşıdan 1 ay sonra 2. doz uygulanması tavsiye edilmektedir. Aşı > 6 ay tüm kişilerin rutin olarak yıllık influenza aşısı ile aşılanmaya devam etmesi önerilmektedir.
Öncelikle kimler aşı olmalıdır?
- < 5 yaş çocuklar (Özellikle <2 yaş)
- >65 yaş yetişkinler
- Kronik akciğer, kalp damar, böbrek, karaciğer, kan, metabolik veya nörolojik hastalığı olan yetişkin ve çocuklar
- İmmunsupresyonu olan kişiler (ilaç veya HIV)
- Gebe kadınlar veya doğum sonrası 2 hafta
- Uzun süreli aspirin alan çocuklar ve gençler (6ay-18 yaş)
- Bakımevinde kalanlar
- Aşırı obez olan kişiler
- Yüksek riskli kişilerle birlikte yaşayan veya bakımını yapan kişiler
- Sağlık çalışanları
Aşının yan etkileri nelerdir ?
- Aşı öldürülmüş virüs içerdiği için kesinlikle hastalık yapma durumu yoktur.
- Lokal ağrı, kızarıklık, şişlik 2 günde kaybolur
- % 3-4 ateş, halsizlik, kas ağrısı, baş ağrısı gibi durumlar aşıdan 6-12 saat sonra başlayıp 3-4 gün sürebilir .
Grip tedavi edilebilir mi?
Mevsimsel gripte antiviral tedavi, ağır olgularda, şikayetlerin başlangıcını takiben ilk 48 saatte başlanırsa başarılıdr. Tedavi, yatak istirahati, izolasyon ve ortaya çıkan şikayetleri azaltmaya yönelik destekleyici tedavi şeklindedir.
Gripten kendimizi ve çevremizi nasıl koruyabiliriz?
- Öksürme ve hapşırma sırasında ağzınızı ve burnunuzu bir mendil ile kapatınız; kullandıktan sonra çöp sepetinize atınız.
- Sık sık ve özellikle öksürdükten, hapşırdıktan sonra ellerinizi bol sabun ve suyla yıkayınız. Kağıt havlu tercih ediniz.
- Yıkama imkanı olmazsa alkol içeren el yıkama antiseptikleri kullanın.
- Kirli ellerinizle gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmayınız.
- Hastalık belirtilerinin başlamasından 7 gün sonrasına kadar evde istirahat ediniz, ziyaretçi kabul etmeyiniz. Maske takınız.
- Kalabalık mekanlardan mümkün olduğunca uzak durunuz.
- Bulunduğunuz mekanı sık sık havalandırınız.